Als chronisch zieke WAOer die al veel ingrepen en bezuinigingen in de zorg heeft mogen incasseren, was ik vooral nieuwsgierig cq bezorgd wat het kabinet Rutte van plan zou zijn met de zorg. Helaas, bij de presentatie van het kabinet kwam er niet veel naar boven en in latere discussies viel de chronisch zieke ook nogal uit de boot. Dus heb ik het maar opgezocht. Dit was zo ongeveer wat ik kon vinden:
“Kwalitatief goede basiszorg moet zo dicht mogelijk bij de patiënt worden georganiseerd: huisartsenzorg, wijkverpleegkundigen, thuiszorg, apothekers, fysiotherapeuten, regionale ziekenhuizen die basiszorg leveren en anderen werken samen in een netwerk van zorg in de wijken en dorpen. Het kabinet zet in op versterking van betere zorg dichtbij huis. Alle zorgverleners kunnen zelfstandig de taken uitvoeren waar zij het beste in zijn (taakherschikking).”
Terecht staat ‘taakherschikking’ tussen haakjes. In feite is dit niet meer dan een beschrijving van de gang van zaken van voorheen. Of de situatie is ongemerkt zo wanhopig geworden dat u inmiddels fysiotherapie van de apotheek krijgt?
Zorg die nu in ziekenhuizen wordt verleend, maar beter door de huisarts kan worden gegeven, gaat terug naar de huisarts.
Eigenaardig punt. Onder zowel minister Hoogervorst als minister Klink is uitsluitend gekeken welke zorg van ziekenhuis naar huisarts kon worden overgeheveld en is er ook veel gebeurd. Zoveel dat huisartsen de werkdruk nog amper aan kunnen zelfs, van poortwachter zijn ze all-rounder geworden, bijna een onmogelijke opgaaf. Om nu aan te kondigen dat zorg die beter door huisartsen kan worden verleend ‘terug’ naar de huisarts zal gaan, lijkt dus nietszeggende symboolpolitiek.
De bereikbaarheid van huisartsen dient te verbeteren. Daartoe worden initiatieven gesteund die de bereikbaarheid verbeteren.
Klinkt op zich goed, wie wil er niet een uitermate beschikbare huisarts. Frappant is alleen dat de bereikbaarheid ‘dient’ te verbeteren en de overheid ‘iniatieven zal steunen’. Oftewel, de overheid zal niets doen, alleen goede sier maken met dit punt in het regeerakkoord.
Fusieverbod zorgaanbieder en zorgverzekeraar
Goed punt, zeker aangezien marktwerking in de zorg verder geïntensiveerd zal worden. Toch heb ik niet de illusie dat de zorgverzekeraar niet regelmatig op de stoel van de arts zal plaatsnemen en er her en der sprake is van belangenverstrengeling of lobby.
Topzorg. Hoe zeldzamer, ingewikkelder, innovatiever een behandeling is, hoe groter de noodzaak deze behandeling te concentreren in een paar (top)ziekenhuizen. Ervaring die artsen hierdoor kunnen opdoen met de behandeling van zeldzame ziekten, aanschaf van dure nieuwe apparatuur en snelle terugkoppeling van resultaten zijn hiervoor belangrijke argumenten. Dit zal resulteren in kwalitatief betere topzorg.
Warrig punt. Is de zorg nu kwalitatief niet zo goed dan en moeten we ons ongerust maken? En ook hier gaat op: het klinkt prima maar er is geen sprake van enige actie. We moeten maar afwachten of ontwikkelingen zich zullen voltrekken als hier geschetst. Voor hetzelfde geld gaat marktwerking er voor zorgen dat niemand de handen wil branden aan zeldzame, ingewikkelde en innovatieve behandelingen omdat het financieel te weinig oplevert.
Geneesmiddelen. Het preferentiebeleid dient te worden voortgezet om de geneesmiddelenprijzen onder controle te houden. Daarom dient er ook een nieuw vergoedingensysteem te komen voor apothekers waarbij er per geleverde dienst een tarief wordt vastgesteld en de bonussen verdwijnen.
Dit blijf ik een wat akelig punt vinden. In praktijk betekent het tot nog toe dat de patiënt ondergeschikt is aan de centen en vooral dat patiënten eenmaal per jaar of zelfs eenmaal per half jaar andere verpakkingen en middelen meekrijgen. Dat heeft een scala aan nadelen voor de patiënt:
- Iedere keer andere verpakkingen en andere vorm van geneesmiddelen maakt de kans op vergissingen groter. Net gewend aan dat witte pilletje, is deze opeens rood of lijkt verdacht veel op een geheel ander middel.
- Mensen moeten kunnen vertrouwen op hun medicatie en wisseling van merk maakt makkelijk onzeker.
- Er wordt vanuit gegaan dat de patiënt geen last kan krijgen van andere merken omdat de werkzame stof in al deze middelen gelijk zou blijven. Dat op zich is al niet helemaal waar, een fabrikant van generieke middelen mag 15% afwijken in dosering aan werkzame stof en het is al gebleken dat dat bij een aantal middelen ontwenningsverschijnselen of overdoseringsverschijnselen heeft opgeleverd. Daarnaast hebben de gebruikte hulpstoffen van een middel soms invloed op patiënten, akelig om dat telkens weer uit te moeten proberen.
Verder vraag ik me af hoeveel kostenbesparing dit soort maatregelen nu werkelijk opleveren. Het levert aan de administratieve kant een hoop meer rompslomp op, van het telkens opnieuw bepalen en maken van prijsafspraken tot het aanpassen voor de patiënt.
Stringenter pakketbeheer
Onder dit kopje staat in het regeerakkoord kort gezegd dat er een aantal zaken uit het bassispakket zal verdwijnen. Plus: Aandoeningen met een lage ziektelast, die eerder als ongemak dan als ziekte worden gekenschetst, worden uit het pakket gehaald en naar aanvullende verzekeringen overgeheveld. Wat we hier onder moeten verstaan, wie het weet mag het zeggen. Mijn ervaring is in elk geval dat ‘gezonde’ mensen doorgaans weinig kunnen voorstellen bij een scala aan ziektes en dat maakt mij persoonlijk onzeker wat in de toekomst als ‘ongemak’ bestempeld zal worden.
Stimuleren zelfmanagement cliënt Het gebruik van e-mental health wordt bevorderd om de zelfredzaamheid van cliënten te vergroten.
E-mental health wordt nu voornamelijk gebruikt voor psychische problemen en verslavingszorg. Ik neem aan dat het kabinet Rutte dit wil uitbreiden naar andere gebieden, maar dat wordt uit de tekst niet duidelijk.
Overheveling revalidatiezorg van AWBZ naar de zorgverzekeringswet
Hier zal de patiënt weinig van merken ,behalve dan dat de premies ongetwijfeld verhoogd zullen worden.
Geestelijke gezondheidszorg. De eigen bijdragen in de eerste lijn-ggz worden verhoogd en voor de tweede lijn-ggz wordt een eigen bijdrage ingevoerd. Een deel van de tweede lijn-ggz zorg dient te worden uitgevoerd in de eerste lijn. Het aantal zittingen bij een eerstelijns psycholoog dat vergoed wordt in het basispakket, wordt verlaagd van 8 naar 5. Ggz-cliënten die niet komen opdagen bij een afspraak, gaan alsnog de kosten van de afspraak betalen
Oftewel, psychisch gezond worden of blijven kan wel eens een luxe aangelegenheid worden. Zeker als je bedenkt dat Balkenende 4 op de valreep al wat bezuinigingen in de groep heeft gegooid. Anti-depressiva uit het zorgpakket en hoge eigen bijdragen voor verblijf in een instelling.
Verder staan er een aantal maatregelen in verband met meer marktwerking in de zorg, winstuitkeringen, aantrekken van private gelden en meer waarvan ik denk dat het de kwaliteit van zorg niet bepaald zal bevorderen. Ook het kopje jeugdzorg en ouderenzorg laat ik even voor wat het is.
Alles bij elkaar heb ik de indruk dat we vooral meer gaan betalen en er minder voor terug gaan krijgen. Plus dat we verder nog niet veel weten omdat er weinig concreet wordt gesteld. En dat is tegenwoordig eigenlijk ook niets nieuws onder de zon ..
